KOROWÓD W PRZEMIJANIU. CZAS /2023/2024
INSPIRACJA
Prace nad najnowszym KOROWODEM rozpoczęły się w styczniu 2023 roku. Inspiracją stała się twórczość artysty konceptualnego Romana Opałki. Malarz, rysownik podejmujący tematykę wanitatywną urodził się w 1931 r. we Francji. Kształcił się a następnie tworzył w Polsce. W 1977 roku powrócił do Francji gdzie odniósł wielki sukces stając się niewątpliwie jednym z najbardziej znanych poza krajem polskich artystów. Jerzy N. Grzegorek przedstawił swojemu zespołowi koncepcję podjęcia się próby kontynuacji konceptu całożyciowego „obrazów liczonych” Romana Opałki związanego z czasem i przemijaniem.
PUNKT WYJŚCIA
Koncept całożyciowy Romana Opałki zawiera trzy przenikające się poziomy oparte na procesie: malowania obrazu, który rozjaśniał się przez lata; dopełniające go elementy wizualne fotograficzne portrety artysty i foniczne w postaci głosu artysty odliczającego kolejno nanoszone na płótno liczby zapisywane na nośniku audio. Pod koniec kwietnia 2011 roku, kiedy w Berlinie otwarto wystawę Opałki „Oktogon”, liczbą jaką artysta osiągnął w swoich płótnach było 5 590 000. W ostatnim wywiadzie udzielonym tuż przed śmiercią powiedział, że maluje obecnie liczbę „pięć milionów sześćset cztery tysiące i coś tam”. Jego marzeniem było dojście do siedmiu siódemek. Krytycy sztuki podkreślają do dziś, że nikt nie jest wstanie podjąć kontynuacji niniejszego konceptu, którego sens skończyć się miał wraz z śmiercią Romana Opałki.
T R A I L E R
PRÓBA PODJĘCIA KONCEPTU
Próbę podjęcia konceptu reżyser formułuje poprzez performatywny korowód którego swoisty ruch i rytm realizują współpracujący ludzie i machiny.
LUDZIE I MACHINY
Nanoszenie kolejnych liczb na płótno reżyser zastępuje koncepcją swoistego ich rzeźbienia w płycie gipsowej: PŁYCIE CZASU. Powstający tym samym EPIGRAF LICZONY tworzy na oczach widza-uczestnika zaproszony do KOROWODU W PRZEMIJANIU. CZAS szczeciński artysta sztuk plastycznych, malarz obrazów dotykowych dla osób niewidomych Krzysztof Majorek przeistaczając się w CZASU PORUSZYCIELA MACHIN. Wraz z reżyserem przyjęli za punkt wyjścia do rozprawy o czasie liczbę 5604004, którą CZASU PORUSZYCIELA MACHIN rzeźbi w PŁYCIE CZASU rozpoczynając PRZEMIJANIE. Pojawiającej się liczbie towarzyszy niewidomy MÓWCA, który odczytuje liczbę niesłyszącemu i niedowidzącemu GŁOSICIELOWI. Ten z kolei ogłasza ją żywym i umarłym. W świat tego Korowodu bezpośrednio wpisany jest WIDZ-UCZESTNIK zdarzeń. To jemu STRAŻNICY CZASU przekazują odpowiedzialność za uruchomienie machiny ŚLUZY CZASU celem PRZEPROWADZENIA PRZYSZŁOŚCI KU PRZESZŁOŚCI. STRAŻNICY CZASU równocześnie dopilnowują ruchu i rytmu poszczególnych machin. MACHINĘ STROJENIA CZASU, którą doświadczać będą w sposób bezpośredni WIDZOWIE-UCZESTNICY ZDARZEŃ uruchamia PORUSZYCIEL CISZY.
ROZPRAWA O ISTOCIE CZASU
Czas – jako źródło i znaczenie wobec życia człowieka i otaczającego go bezmiaru światów rozważany jest od starożytności. Jednym z przełomowych dzieł traktujących o istocie czasu są WYZNANIA Św. Augustyna. Autor i badacz stawia w dziele przejmujące i wskroś przenikające pytania o naturę czasu – jego somaestetycznego i egzystencjalnego doświadczenia przez człowieka. Reżyser uznając siłę i aktualność tych rozważań adaptuje je, dokonuje selekcji tekstów, poddaje redakcji wpisując w KOROWÓD W PRZEMIJANIU. CZAS jako jeden z jego trzech wymiarów/poziomów – rozpościerając go niczym malarski blejtram. WYZNANIA wprowadzają WIDZA-UCZESTNIKA w swoiste misterium odkrywania, (roz)poznania, analizowania wiedzy. Owego wprowadzenia dokonują Nawigatorzy. Nie są oni niezależnymi bytami, stojącymi obok, jak grecki chór, lecz aktywnymi podmiotami narracji stawiając pytania a niejednokrotnie odpowiadając na nie poprzez spływające na nich dary łaski rozumienia. Korowód rozpoczyna niesłyszący i niedowidzący Głosiciel dokonujący wprowadzenia do rozważań nad poznaniem istoty czasu .
IDIOCHOREOGRAFIA
Ruch i jego rytm nie są wprost oczywiste. Tu wszystko jest tańcem.
GEST a idiomatyczne MIGANIE
Twórca i idiochoreograf wraz z rozpoczęciem prac nad tym Korowodem (styczeń 2023) zaproponował współpracę Karolowi Pabichowi – niesłyszącemu i słabowidzącemu tancerzowi-aktorowi TRUE celem (wy)korzystania PJM (Polski Język Migowy) jako formę twórczą z rozszerzeniem jakości kultury tanecznej osób z niepełnosprawnościami słuchu oraz w ujęciu prospektywnym sztuki tańca i teatru tańca. Język migowy stał się tym samym czymś więcej niż tylko językiem – idiomem języka, czymś więcej niż GESTEM (tu w odwołaniu do wcześniejszych form wykorzystania np. w pantomimie). Miganie stało się idiomem tańca – ruchu i jego rytmu. Jerzy N. Grzegorek zaproponował wraz z Karolem Pabichem, by język migowy współtworzył plastykę tańca jako język gestu wpleciony w strukturę formy sztuki, nośnikiem wartości. Prace nad tą formą uplastyczniania tańca został przetransponowany do laboratorium idiomów, idiomatów ruchu i rytmu i idiochoreografii TRUE.
MUZYKA I DŹWIĘKI
Przez Korowód przepływa muzyka francuskiego kompozytora Jeann Michael Jarre. To wybór świadomy jaki reżyser dokonał wraz z pojawiającą się myślą o tym korowodzie. Muzyka i dźwięki komponowane przez tego artystę są kosmologiczne, ponadczasowe, łamiące reguły przemijania i upływu czasu. Utwór „Blah Blah Cafe” z płyty „Zooloock” staje się motywem przewodnim. Co najistotniejsze – muzyka i dźwięki poruszane są na żywo z płyt gramofonowych przez ANIMATORA DŹWIĘKU, który reaguje intuicyjnie, jest w pełni zaangażowany w korowód, nie jest nieomylny.
SKŁAD KOROWODU
MÓWCA Kacper Kozłowski (Niewidomy; dziecięce porażenie, niepełnosprawność motoryczna)
GŁOSICIEL Karol Pabich (Niesłyszący, słabowidzący)
PORUSZYCIEL CISZY Łukasz Baran (Zespół Downa)
STRAŻNIK CZASU Jerzy N. Grzegorek (Proteza kości promieniowej, niepełnosprawność motoryczna/dysfunkcja kolana).
STRAŻNICZKA CZASU Carmen Siekierzycka (Nie chodzi; niepełnosprawność motoryczna).
STRAŻNICZKA CZASU Maja Wilkowiecka (tancerka-aktorka TRUE z wrodzoną łamliwość kości)
STRAŻNICZKA CZASU Agnieszka Ksiąg (Niewidoma – dziecięce porażenie)
CZASU PORUSZYCIEL MACHIN Krzysztof Majorek (Niepełnosprawność motoryczna – Stwardnie nierozsiane).
NAWIGATORKA Danuta Łuszczek (Niewidoma (jedno oko) słabowidząca)
NAWIGATOR Janusz Bąk (Słabowidzący, oczopląs).
NAWIGATORKA Alicja Czarnuszka (Słabowidząca, przeczep obu rogówek, niedosłuch.
Plakat wraz z projektem graficznym / Przemek Gamdzyk/ nieodpłatnie wykonała dla TRUE szczecińska firma KA Druk. Dziękujemy pięknie Panu Mariuszowi Kotarskiemu za wsparcie i otwartość