TWÓRCA I TWORZYWO
Teatr Ruchu Umownie Ewidentnego TRUE
Teatr Ruchu Umownie Ewidentnego TRUE to polski teatr tańca z tancerzami-aktorami z różnymi niepełnosprawnościami z siedzibą w Szczecinie. Prace TRUE realizowane były w latach 2014 – 2016 w Akademickim Centrum Kultury US, następnie w Dom Kultury Krzemień od stycznia 2021r. do maja 2022r. Kolejnym miejscem pracy twórczej i otwarcia prac Laboratorium idiomu ruchu i rytmu od maja 2022r. do 15 października 2023 r. był budynek „Cielętnik” na szczecińskiej Łasztowni. Obecną siedzibą laboratorium idiomów ruchu, rytmu i idiochoreografii oraz Sceną TRUE jest Dom Kultury Słowianin w Szczecinie.
Założycielem TRUE jest Jerzy Norbert Grzegorek. Szczecinianin. Urodzony 20.05.1976 r. – socjolog, doktor nauk społecznych w dziedzinie pedagogika, muzyk korzeni kultur, instrumentalista: dudy beskidzkie, wielkopolskie, szkockie i irlandzkie-uilleann pipes, teoretyk i praktyk animacji kultury i edukacji międzykulturowej, choreolog – badacz definiujący idiomy ruchu i rytmu i swoistą kulturę tańca osób niepełnosprawnych. Od 2019 r. członek Polskiego Forum Choreologicznego. Recenzent Czasopisma Naukowego ,, Studia Choreologica”. Powołany w latach 2020-2023 na członka Sekcji Pedagogiki Sztuki przy KNP PAN Polska Akademia Nauk. Dyplomowany nauczyciel tańca irlandzkiego i współczesnego, założyciel zespołu Celtic Dream (1998 – 2011) z którym zrealizował pierwsze w Polsce Show Tańca Irlandzkiego pt.: „Green Show” – wystawiany na scenie Teatru Rampa w Warszawie w 2004 roku. Założyciel jednej z pierwszych Szkół Tańca Irlandzkiego w Polsce IRISH RHYTHMS (2005 – 2010/ z kontynuacją tradycji kultury tanecznej i muzycznej), wychowawca wielu tancerzy zdobywających nagrody i wyróżnienia na Międzynarodowych Konkursach Tańca w Polsce, Niemczech, Austrii, Włoszech i Irlandii realizujących obecnie własne ścieżki kariery tanecznej i pedagogicznej. Od maja 2023 r. Prezes Fundacji Ośrodek Praktyk Teatralno-Tanecznych TRUE. Działacz społeczny. Za działalność pedagogiczną na rzecz Domów Dziecka i Placówek Opiekuńczo-Wychowawczych w Województwie Zachodniopomorskim otrzymał w 2012 r. tytuł „Przyjaciel Dzieci Szczecina”
DV8 PhysicalTheatre – The Cost of Living
W 2010 roku otrzymał dyplom Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego z uprawnieniami nauczyciela tańca współczesnego pod kierunkiem Witolda Jurewicza. Ten zainspirował swojego ucznia twórczością niepełnosprawnego tancerza Dave Toole i rozbudził wyobraźnię metodyczną spektaklem ,,The Cost of Living” – autorstwa DV8 Physical Theatre. W 2011 Jerzy N. Grzegorek ukończył realizowane równolegle studia w zakresie Pedagogiki Tańca broniąc pracę dyplomową na temat Teatru Tańca Piny Bausch pt. „Stany emocjonalne ciała i ducha. Teatr tańca Piny Bausch” pod kierunkiem praktycznym dra Alexandra Azarkevitcha i naukowym Prof. dra hab. Bogdana Idzikowskiego. Przed egzaminem dyplomowym przeszedł pierwszą z trzech operacji rekonstrukcji łąkotek i więzadeł kolanowych – zerwanych i uszkodzonych w wyniku doznanej kontuzji w trakcie realizowania ostatniego z egzaminów z techniki jazzowej. Rekonwalescencja nie pozwoliła na powrót do praktyki pedagogicznej jak również było to zakończenie kariery scenicznej. Perspektywa uczestnictwa w kulturze tanecznej radykalnie uległa zmianie. Powrót do tańca po trzy letniej przerwie umożliwiła transformacja poprzez somaestetyczny ogląd samorozumienia innego ruchu i rytmu. Pozwoliło to na stawanie się Innym tancerzem, metodykiem, nauczycielem/współodkrywcą – IDIOCHOREOGRAFEM.
Jerzy N. Grzegorek, Somaestetyczne konteksty tańca współczesnego, czyli o trudnej sztuce tworzenia siebie przez taniec, W: O poszukiwaniu, poznawaniu i tworzeniu samego siebie : perspektywa teoretyczna i empiryczna / pod redakcją Marty Krasuskiej-Betiuk, Małgorzaty Jabłonowskiej, Sylwii Galanciak, (Zeszyty Naukowe - Forum Młodych Pedagogów przy Komitecie Nauk Pedagogicznych Polskiej Akademii Nauk ; z. 20), Lublin : Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej, 2016, s. 126-139. W 2012 r. wraz z początkiem studiów doktorskich w Instytucie Pedagogiki Uniwersytetu Szczecińskiego zajął się teoretyczną eksploracją tańca, animacji kultury tanecznej i działań performatywnych tancerzy z różnymi niepełnosprawnościami w środowisku międzynarodowym. Inspirację własnego działania metodycznego odnalazł w postawie i pracy animacyjnej, performatywnej, tanecznej Lisy Bufano, tancerce, która podjęła wyzwanie kontynuowania pracy artystycznej stając się osobą niepełnosprawną (odnajdując piękno w amputacji) w jednym z wywiadów powiedziała: „Moje oko zawsze przyciągało nienormalne formy (…). Po prostu teraz moim narzędziem jest moje ciało. Nadal animuję formę, ale to moja własna forma (…). Nie jestem niezwykłym tancerzem, lecz będąc wykonawcą z deformacją, widzę, że widzowie reagują intuicyjnie: przyciąganie / odpychanie to może być przekonujące. Mam tylko nadzieję, że istnieje równowaga między ową intuicją a treścią spektaklu”.
Jerzy N. Grzegorek, (2020). Dance Culture of Persons with Disabilities. An Attempt to Define the Phenomenon – Broadening the Meanings. W: Studia Choreologica. Vol XXI. Poznań: Polskie Forum Choreologiczne 2020. tańca. LISA BUFANO
Na Międzynarodowej Konferencji Doktorantów w 2013 roku wygłosił pierwszy referat z badań własnych pt. „Inny w przestrzeni wychowania do twórczości – tancerz z niepełnosprawnością ruchową” w odniesieniu fenomenologicznym z ilustracją pracy twórczej Lisy Bufano dowiadując się dopiero pół roku później o tożsamej dacie śmierci tancerki z datą wygłoszenia referatu.
Jerzy N. Grzegorek, Inny w przestrzeni wychowania do twórczości – tancerz z niepełnosprawnością ruchową, [w:] Problemy edukacji, rehabilitacji i socjalizacji osób niepełnosprawnych, Tom 21 (2/2015), Interdyscyplinarność w opiece i wsparciu osób niepełnosprawnych, Katowice: Wydawnictwo UŚ, Katowice 2015. LABORATORIUM TRUE /odkrywanie potencjałów
W 2014 roku kierując Akademickim Centrum Kultury Uniwersytetu Szczecińskiego otrzymał propozycję z Fundacji Szansa dla Niewidomych we współpracy z Biurem ds. Osób Niepełnosprawnych Uniwersytetu Szczecińskiego poprowadzenia dwutygodniowego warsztatu tańca z osobami niewidomymi i słabowidzącymi. Zaproponował tym samym realizację I edycji warsztatu pt. „Teatr Ruchu w Obrazie Widzianym bez Lustra” dla osób niewidomych i niedowidzących z terenu województwa zachodniopomorskiego. W wyniku doskonałej komunikacji i atmosfery twórczej zrodziła się u prowadzącego idea zrealizowania spektaklu z portugalską muzyką Fado, która towarzyszyła warsztatowi. Tak powstał pierwszy spektakl ,,Korowód w Fado” ze scenariuszem i reżyserią Jerzego N. Grzegorka, w którym równocześnie zatańczył wraz z pierwszym zespołem TRUE. Spektakl został oparty na metodyce uchwycenia naturalnego ruchu i rytmu tancerzy-aktorów, co stało się przyczynkiem do myślenia o dookreśleniu i wyłanianiu swoistego idiomu ruchu i rytmu tancerzy z różną niepełnosprawnością. Korowód wystawiony został premierowo w Akademickim Centrum Kultury US w 2014 r. na specjalnie zbudowanej scenie i scenografii z kanałem wodnym imitującym rwącą rzekę.
Nazwa Teatr Ruchu Umownie Ewidentnego TRUE przyjęta została niejako w opozycji wobec braku jednoznaczności w społecznej i kulturowej akceptacji twórczości tanecznej osób niepełnosprawnych i wpisaniu jej w akceptowalne społecznie reguły i normy klasyfikacyjne definiujące sztukę i kulturę artystyczną – manifestując tym samym, że: TU NIE CHODZI O NIEPEŁNOSPRAWNOŚĆ LECZ O SZTUKĘ
LABORATORIUM TRUE / dzielenie się wiedzą
Od wystawienia ,,Korowodu w Fado” do kolejnego spektaklu minęło blisko siedem lat. Nie były to lata stracone lecz oparte na poszukiwaniach SWOISTEJ drogi teoretycznej, praktycznej, w tym pedagogicznej i artystycznej. To udział w wielu konferencjach , sympozjach, dzielenie się w artykułach naukowych autorską myślą. Jerzy N. Grzegorek podejmował problematykę tańca i niepełnosprawności z punktu widzenia praw osób niepełnosprawnych, możliwości kształcenia się osób niepełnosprawnych w dziedzinie tańca w Polsce, ograniczeń i barier medycznych i społecznych stawianych niepełnosprawnym w kulturze tanecznej i sztuce. W 2018 roku obronił pracę doktorską „Typy animatorów artystycznej kultury studenckiej w środowisku akademickim Szczecina” pod kierunkiem pedagoga profesora Dariusza Kubinowskiego, choreologa – ucznia wybitnego polskiego etnologa, antropologa tańca, choreologa profesora Roderyka Langego. W 2019 roku otrzymał od swojego mistrza – promotora propozycję wspólnego wyjazdu na Konferencję Polskiego Forum Choreologicznego do Kalisza, by tam przedstawił referat na temat tańca i dołączył do PFCH. Przyjmując propozycję udziału w konferencji Jerzy N. Grzegorek przygotował wystąpienie w oparciu o pracę warsztatową i twórczą nad spektaklem ,, Korowód w Fado” z tancerzami niewidomymi formułując pedagogiczną koncepcję idiomów ruchu i rytmu osób z niepełnosprawnościami. W 2020 roku Jerzy N. Grzegorek opracował wniosek stypendialny otrzymując w 2021 roku stypendium Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego na projekt: TEATR RUCHU UMOWNIE EWIDENTNEGO – INKLUZJA i ANIMACJA KULTURY TANECZNEJ OSÓB (NIE?)PEŁNOSPRAWNYCH zrealizowany w Domu Kultury Krzemień w Szczecinie.
LABORATORIUM/ korowody
KOROWODY stanowią długi szereg osób posuwających się jedna za drugą. To również tańczący ludzie posuwający się jeden za drugim, często w rytmie tanecznym, czasem trzymający się za ręce. To inaczej PROCESJA stanowiąca uroczysty pochód ze śpiewami, czasami też z tańcami i z noszeniem sakralnych przedmiotów. Znamy korowody/procesje obrzędowe, świąteczne, weselne, żałobne, studenckie, wiejskie, dożynkowe, Bachanalia i wiele innych. Teatr Ruchu Umownie Ewidentnego nazywa swoje spektakle Korowodami dookreślając ich prymarny charakter jakim jest budowanie wspólnoty czyniąc tym samym z widzów pełnoprawnych i świadomych uczestników zdarzeń. Dopełnienie stanowi budowa widowni w literę „U” ze sceną osadzoną centralnie po środku na poziomie bezpośredniej styczności z widzem-uczestnikiem i jego pełnoprawnego zaangażowania w swoiste KOROWODY.
Jerzy N. Grzegorek z Jagoda Grekowicz (niewidoma) „wyliczanka” 
LABORATORIUM / ZESPÓŁ
Zespół TRUE pracuje koncepcyjnie i twórczo nad dziełem scenicznym minimum rok – od momentu zrodzenia się „idei” aż do „premiery”. To dojrzewająca stopniowo praca nad opracowywaniem idiochoreografii spajających się z treścią piętrowego scenariusza. Ten formułowany jest na podstawie przyjętych uprzednio założeń filozoficznych wraz ze spiralnym ponawianiem dyskusji nad budowaniem spotkania – podjęciem dialogu z widzem-uczestnikiem. Podczas pracy koncepcyjnej wyłania się zamysł muzyczny, dźwiękowy. Niejednokrotnie na tej podstawie dokonywana jest adaptacja zawartych tam treści ideowych i treściowych – pieśni, piosenek, wierszy. To równoczesne poszukiwanie minimalizmu w „żyjącej” scenografii, z wszelkimi jej zasadnościami dostępnymi widzowi-uczestnikowi – w konsekwencji otwierając się jako KOROWÓD.
Teatrem-Tańca złożonym w całości z tancerzy-aktorów z różnymi niepełnosprawnościami i pracującym w trybie regularnej praktyki w Polsce, jest Teatr Ruchu Umownie Ewidentnego – Jerzego N. Grzegorka. Skład zespołu wraz z pełnym opisem znajduje się w zakładce ZESPÓŁ.
Jest nadzieja na powstanie kolejnych – podobnych idei TRUE – zespołów. Czas przygotowywać scenę festiwalową opartą na swoistej kulturze teatrów tańca – tancerzy-aktorów z różnymi niepełnoprawnościami.
