WARSZTAT
Laboratorium TRUE – Badania nad Idiomami i idiomatami Ruchu I RYTMU Tancerzy Niepełnosprawnych i idiochoreografią
Laboratorium TRUE koncentruje się na prowadzeniu autorskiego warsztatu badawczego, skupiając się na identyfikowaniu IDIOMÓW ruchu i rytmu tancerzy niepełnosprawnych, tworzeniu zwartych struktur ruchu i rytmu w postaci IDIOMATÓW oraz nad IDIOCHOREOGRAFIĄ, koncepcją twórczą wdrażającą potencjały idiomów ruchu i rytmu w kompozycjach idiomatycznych.
MASZYNA IDIOSENSORYCZNA
WPROWADZENIE
Tancerze niewidomi w sposób odmienny doświadczają i pojmują przestrzeń. Nie rozpatrują ruchu i rytmu ciała tak, jak to ma miejsce u osób widzących. W pracy nad odkrywaniem idiomów ruchu i rytmu osób niewidomych a następnie wdrażaniem ich potencjałów w proces twórczy – IDIOCHOREOGRAFIE teatru tańca TRUE twórca MASZYNY IDIOSENSORYCZNEJ dążył do unikania PROWADZENIA tancerki/tancerza z niepełnosprawnością wzroku i wykonywania jakiegokolwiek partnerowania z udziałem innego tancerza-aktora. Chodziło o stworzenie optymalnej i angażującej PRZESTRZENI SAMOKSZTAŁCENIOWEJ celem zainicjowania ćwiczenia doświadczania i rozwoju ruchu i jego rytmu, rozwoju świadomości możliwości własnego ciała, świadomości przestrzeni, przełamywania oporów i rozumienia zasad wchodzenia w relację ciała z innymi tancerzami-aktorami oraz podejmowania interaktywnej komunikacji z idiochoreografem. Ważnym stało się
samodzielne rozpoznawanie możliwości jakim dysponuje ciało tancerki/tancerza z niepełnosprawnością wzroku poprzez dostępne zmysły dążąc do osiągnięcia swoistej integracji sensoryczno-motorycznej. Budowa i MASZYNY IDIOSENSORYCZNEJ została zapoczątkowana przez Jerzego N. Grzegorka w październiku 2023 roku. Pierwsze próby jej działania podjęte zostały pod koniec listopada 2023 roku.
MASZYNA IDIOSENSORYCZNA – BUDOWA
MASZYNA IDIOSENSORYCZNA zbudowana jest z masywnej podpory, konstrukcji do której boków przyczepione są elastyczne liny – gumy, które rozpięte są w kształcie
litery X. Są one regulowane pod kontem siły napięcia stawiając mniejszy lub
większy opór przy pracy ćwiczeniowej. W środku – litery X – zamontowany jest
wałek obrotowy, który obraca się na osi: przód – tył.
Ilustracja I i II. Maszyna idiosensoryczna w WARIANCIE PIERWSZYM – RAMOWYM projektu i budowy Jerzego N. Grzegorka. Fot. Ewelina Grzegorek (listopad 2023)
W WARIANCIE DRUGIM – SZEŚCIENNYM, jako ramy – bryły w kształcie sześcianu z rozpiętymi w OŚMIU PUNKTACH – czterech na górze i czterech na dole, w podwójną literę X elastycznymi linami – gumami. W środku – liter X – zamontowany jest wałek obrotowy o długości 80 cm i przekroju 15 cm, który obraca się na osi: przód – tył.
Ilustracja III i IV. Maszyna idiosensoryczna w WARIANCIE DRUGIM – SZEŚCIENNYM projektu i budowy Jerzego N. Grzegorka. Fot. Ewelina Grzegorek (listopad 2023)
MASZYNA IDIOSENSORYCZNA – DZIAŁANIE
Tancerka/tancerz rozpoczynając ćwiczenia staje naprzeciwko wałka obrotowego.
Ilustracja V. Pożycia wyjściowa – regulacyjna w WARIANCIE PIERWSZYM – RAMOWYM z podwójnym wałkiem obrotowym Na zdjęciu tancerz-aktor TRUE – niewidomy Kacper Kozłowski . Fot. Ewelina Grzegorek (listopad 2023)
Wałek obrotowy, zostaje wyregulowany na wysokość mostka tancerki/tancerza.
Ilustracja VI. Regulacja obrotowego wałka. Na zdjęciu autor wraz z tancerzem-aktorem TRUE głuchoniewidomym Karolem Pabichem. Fot. Ewelina Grzegorek (listopad 2023)
MASZYNA IDIOSENSORYCZNA umożliwia wykonywanie ruchu na osiach: przód – tył, prawo – lewo, góra – dół oraz na płaszczyznach: drzwiowej, stołowej i poprzecznej.
Ilustracja VII-X. Ćwiczenia przykładowe w WARIANCIE PIERWSZYM – RAMOWYM z podwójnym wałkiem obrotowym. Na zdjęciu autor wraz z tancerz-aktor TRUE głuchoniewidomy Karol Pabich. Fot. Ewelina Grzegorek (listopad 2023)
Ilustracja XI-XIV. Ćwiczenia przykładowe w WARIANCIE PIERWSZYM – RAMOWYM z podwójnym wałkiem obrotowym. Na zdjęciu tancerz-aktor TRUE – niewidomy Kacper Kozłowski. Fot. Ewelina Grzegorek (listopad 2023)
Ilustracja XI-XXIII. Ćwiczenia przykładowe w WARIANCIE DRUGIM – SZEŚCIENYM z podwójnym wałkiem obrotowym Na zdjęciu autor wraz z tancerz-aktor TRUE głuchoniewidomy Karol Pabich. Fot. Ewelina Grzegorek (listopad 2023)
MASZYNA IDIOSENSORYCZNA I JEJ ZAKRESY ODDZIAŁYWANIA – W STRONĘ SYNERGII
MASZYNA IDIOSENSORYCZNA umożliwia wykonywanie ćwiczeń ruchowo-rytmicznych, które umożliwiają inicjowanie procesu odkrywania SWOISTEGO IDIOMU RUCHU I RYTMU u tancerki/tancerza z niepełnosprawnością wzroku. To równocześnie inicjowanie samokształcenia poprzez odkrywanie i doskonalenie IDIOMU w kolejnych etapach, a następnie tworzenie złożonych zestawień, struktur ruchu irytmu – IDIOMATÓW.
Ćwiczenia wykonywane na MASZYNIE IDIOSENSORYCZNEJ rozbudzają aktywność poznawczą, zaufanie do własnego ciała, w szczególności potrzebę eksploracji zasad jego mechaniki, w tym zakresów ruchu i rytmu, eksplorację przestrzeni oraz estetykę ruchu. Ćwiczenia ogniskują uwagę na jakości wyprowadzanego ruchu i jego rytmu. Dzięki regulacji elastycznych lin maszyna stawia różny opór. Takie rozwiązanie przyczynia się do rozwijania umiejętności wchodzenia w relację z inną tancerką/tancerzem wykorzystując technikę kontaktu improwizacji, improwizacji „swobodnej” oraz „strukturalnej” wraz opracowywaniem IDIOMATÓW – zestawów, struktur ruchu i rytmu w oparciu o swoisty idiom tancerki/tancerza. MASZYNA IDIOSENSORYCZNA umożliwia podejmowanie twórczej komunikacji tancerki/tancerza z IDIOCHOREOGRAFEM w modelu partycypacyjnym. Umożliwia to tworzenie IDIOCHOREOGRAFII z włączaniem impulsów/katalizatorów zewnętrznych jak: muzyka, dźwięki, głos ludzki i wewnętrznymi jak: wykosztowanie własnego głosu.
MASZYNA IDIOSENSORYCZNA zrodziła się z idei odkrywania i doskonalenia potencjałów idiomów ruchu i rytmu przez tancerzy niewidomych. Czy tylko niewidomych? Należy wyraźnie podkreślić, że nie. Na MASZYNIE IDIOSENSORYCZNEJ ćwiczenia ruchowe i rytmiczne praktykować może każdy z tancerzy niepełnosprawnych jak i pełnosprawnych.
Pełen opis MASZYNY IDIOSENSORYCZNEJ został zamieszczony w publikacji w czasopiśmie naukowym: Jerzy N. Grzegorek, Idiochoreografia w sztuce teatru tańca osób niepełnosprawnych. Definicja, metoda i zakresy oddziaływania / wersja anglojęzyczna. Jerzy N. Grzegorek, Idiochoreography in the art of dance theater of disabled people. Definition, method and ranges of impact. Publikacja ukaże się w drugim kwartale 2024 roku.